ევროკავშირმა დაასრულა ყველა ფორმალური პროცედურა და საქართველო შეიყვანა მესამე ქვეყნების ჩამონათვალში, საიდანაც ევროკავშირის ტერიტორიაზე თაფლის იმპორტი დაშვებულია.

ევროკავშირის წარმომადგენლებმა საქართველოში თაფლის წარმოებისინდუსტრია შეამოწმეს და მიიჩნიეს, რომ სწორედ თაფლია ის პროდუქტი,რომელსაც თხილისა და ღვინის კვალდაკვალ ევროკავშირის ბაზარზე შესვლისრეალური პერსპექტივა აქვს.

„პრეს თაიმერი“ დაინტერესდა რამდენად მნიშვნელოვანია ქართული თაფლი დარეალურად რა პერსპექტივები აქვს ევროკავშირის ბაზარზე.

ქართული თაფლის მნიშვნელობასა და ჯანმრთელობისთვის სასარგებლოთვისებებზე დღეს არავინ დაობს. ქართული თაფლი შეიცავს უამრავ ისეთ ვიტამინს, რომლებიც კარგია ადამინის ორგანიზმისთვის. იგი შეიცავს სამასამდე სასარგებლო ნივთიერებას მათ შორის: შაქრებს, ვიტამინებს, მინერალებს, ფერმენტებს, ორგანულ მჟავებს, აზოტოვან ნაერთებსა და ბიოლოგიურად აქტიურ ნივთიერებებს. თაფლს სამკურნალო თვისებებიც აქვს: სპობს მავნე ბაქტერიებს, აუმჯობესებს ნივთიერებათა ცვლას, აჩქარებს ქსოვილთა რეგენერაციას და ამავე დროს ანთების საწინააღმდეგო და მატონიზებელი მოქმედებითაც გამოირჩევა. ოფიციალური ინფორმაციით, ევროკავშირის ბაზარზე ყოველწლიურად თაფლზე მოთხოვნა 6%-ით იზრდება. ევროპელი მომხმარებელი თაფლს ძირითადად ბუნებრივ დამატკბობელად ხმარობს.

სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, ამჟამად საქართველო წელიწადში დაახლოებით 4000 ტონა თაფლს აწარმოებს. ბოლო 4 წლის განმავლობაში ყველაზე მეტი – 17 ტონა თაფლი (116 700 აშშ დოლარის ღირებულების) ექსპორტზე 2013 წელს გავიდა. გასულ წელს მეფუტკრეებმა ქვეყნის ფარგლებს გარეთ 5,4 ტონა ( 54 200 აშშ დოლარის ღირებულების) თაფლი გაიტანეს. ქართული თფლის გატანა ხდება ესტონეთში, შუა აზიის ქვეყნებში, აზერბაიჯანში.

როგორც სამინისტროში განმარტავენ, ბიზნესოპერატორი ვალდებულია, ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრული სტანდარტებით თაფლი აწარმოოს და ბაზარზეც დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად განათავსოს. შესაბამისად, თაფლის მწარმოებლებს საშუალება აქვთ შესაბამისი სტანდარეტების დაცვის შემთხვევაში საკუთარი პროდუქცია ევროპის ბაზარზე განათავსონ.

„პრეს თაიმერი“ სოფლის მეურნეობის სამინისტროს სურსათის ეროვნული სააგენტოს ესაუბრა იმ ფაქტორებისა და მოთხოვნების შესახებ, რომელსაც უნდა აკმაყოფილებდეს საქართველო. მათი განმარტებით, თაფლის მწარმოებლებმა უნდა დააკმაყოფილონ პირველადი მოთხოვნები. უნდა დაიცვან ჰიგიენური ნორმები: შენობები და ტერიტორია უნდა შეარჩიონ ცხოველთა სადგომების, ნაგავსაყრელების, გუბურებისა და სხვა დაბინძურებული ადგილებისგან მოშორებით; სკა, ჭურჭელი, ყუთი, სადისტრიბუციო და სხვა გადასაზიდი საშუალებები და მოწყობილობები შეინახონ სუფთად; გამოიყენონ სასმელი წყალი, რომელიც აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს; საწარმო ნარჩენები გაიტანონ რეგულარულად; გააკონტროლონ ფუტკრის დაავადებები, გამოყენებული ვეტერინარული პრეპარატები, დაიცვან ლოდინის დაყოვნების პერიოდი.

მათი თქმით, მეფუტკრე ფერმერი ვალდებულია დარეგისტრირდეს ბიზნესოპერატორად საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს საჯარო რეეტრში; და აწარმოოს და ბაზარზე განათავსოს საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ეტიკეტირებული ნატურალური თაფლი.

მიუხედავად იმისა, რომ ევროკავშირისგან ნებართვა მიიღო საქართველომ, განახორციელოს თაფლის ექსპორტი, მეორე საკითხია რამდენად მზადაა ჩვენი ქვეყანა მაღალი ხარისხის თაფლის საწარმოებლად და რამდენად გვაქვს ამისთვის საკმარისი რესურსი.

„პრეს თაიმერი“ ესაუბრა მეფუტკრეთა გილდიის თავმჯდომარე გიორგი კეპაშვილს. მისი თქმით, საქართველო არ არის მზად გაიტანოს თაფლი ევროკავშირის ბაზარზე. რადგან დღეს მოუწესრიგებელი რჩება, პირველადი წარმოების კონტროლი, რომელიც უზრუნველყოფს ნედლეულის წარმოებას ევროსტანდარტების შესაბამისად.

„იმისათვის, რომ ქართულმა თაფლმა გადალახოს საზღვარი და დააკმაყოფილოს მოთხოვნები საჭიროა სოფლის მეურნეობასთან არსებულმა ლაბორატორიამ, შეასრულოს სრულყოფილი, კვალიფიციური კვლევები და ამის საფუძველზე გასცეს სერტიფიკატი. არის კიდევ ერთი პრობლემა, რომელიც ეხება პროდუქტის გადამუშავებას და სასაქონლო სახის მიცემას. ამისთვის სპეციალური საწარმოებია საჭირო, რომლის საშუალებაც არაა საქართველოში“ – აცხადებს კეპაშვილი.

გილდიის თავმჯდომარე საუბრობს იმ მნიშვნელოვან კომპონენტებზე, რომლებიც აუცილებელია მაღალი ხარისხის თფლის საწარმოებლად.

„ვფიქრობ, ყველა ჩვენგანისთვის ეს ფაქტი მნიშვნელოვანია. თუმცა, მეორეა რამდენად მზადაა ქართული მეფუტკრეობა აწარმოოს მაღალი სტანდარტის თაფლი. აქ საჭიროა ისეთი კომპანიები, რომლებსაც აქვთ ტექნიკური; ინტელექტუალური და ფინანსური საშუალება, რომ განახორციელონ თაფლის გარკვეული რაოდენობის გადამუშავება და ექსპორტის განხორციელება. ბრენდის სახით, რომ მოხდეს ქართული თფლის გატანა საჭიროა ძალიან დიდი შრომა. მე ვფიქრობ, რომ საქართველოში არ არის ისეთი მეფუტკრე, რომელიც შეძლებს ამ ყველაფრის დაკმაყოფილებას. ამიტომ ექსპორტის განხორციელება დღეს შორეულ პერსპექტივად მიმაჩნია, “- აცხადებს გიორგი კეპაშვილი.

იგი სახელმწიფოს მხირდან მეტ ჩართულობასა და მხარდაჭერაზეც საუბრობს. იმისათვის რომ ქართველმა მეფუტკრეებმა შეძლონ ევროკავშირის სტანდარტების მოთხოვნის შესაბამისი თაფლის წარმოება, აუცილებელია მეფუტკრეობის კიდევ უფრო განვითრება და განათლების დონის ამაღლება.

ექსპერტთა ნაწილი თფლის ექსპორტის ხელისშემშლელ ფაქტორებად მის მაღლ ფასაც ასახელებენ და ასევე მიანიშნებენ თაფლის გატანის ერთ-ერთ აუცილებელი პირობაზე- თფლის ერთგვაროვნებაზე. აღნიშნავენ, რომ ყველაზე მინიმალური გასატანი რაოდენობა უნდა იყოს ოცი ტონა.

მართალია, ევროკავშირმა შეისწავლა გარემო და მიიჩნია, რომ დასაშვებია ქართული თაფლის ექსპორტის განხორციელება მათ ბაზარზე. თუმცა, გაურკვეველია ქართველი მეფუტკრეები შეძლებენ თუ არა დააკმაყოფილონ ყველა ის ძირითდი მოთხოვნა და აწარმოონ ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრული სტანდარტებით თაფლი. ნებართვა გაცემულია და ისღა დაგვრჩნია, დაველოდოთ შეძლებენ თუ არა მეფუტკრეები, საკუთარი პროდუქცია ევროპის ბაზარზე განათავსონ.

ავტორი: მარიამ ლეკიაშვილი