ინფორმაციის მოპოვების, გარდაქმნისა და რედაქტირების ხელოვნებას ჟურნალისტიკას ეძახიან. ინფორმაციის მომპოვებელს, გარდამქმნელსა და რედაქტორს – ჟურნალისტს. ვისთვისაც ჟურნალისტიკა და ჟურნალისტი ერთობლივადაა საჭირო – აუდიტორიად მოიხსენიებენ. სწორად და დაინტერესოდ ინფორმირებული აუდიტორია – სასარგებლო მოქალაქეა.

ყველა მოქალაქე რომ სასარგებლო იყოს, მედიამ ნებისმიერი ქვეყნის ნებისმიერ კუთხე-კუნჭულში უნდა შეაღწიოს. ისეთ პატარა ქვეყანაში, როგორიც საქართველოა, მიკროფონი და კამერა აუცილებლად ყველგან უნდა იყოს.

ჩვენს ქვეყანაში სულ რაღაც 12 თვითმმართველი ქალაქია. აქედან ერთი – ჩვენი დედაქალაქი. დედაქალაქის სტატუსის შესაბამისად, თბილისს, რეგიონებთან შედარებით, მეტი რესურსი აქვს ჟურნალისტური პროდუქტების საწარმოებლად. დანარჩენი საქალაქო ერთეულები უამრავ რაიონს მოიცავს, დედაქალაქის სტატუსის არქონის გამო კი – კიდევ მეტ პრობლემას, ანუ – დამატებით საჭიროებას, მთელი ქვეყნის მასშტაბით, რაც შეიძლება ბევრი ინფორმაცია იყოს ცნობილი.

ქვემო ქართლი რუსთავის, ბოლნისის, დმანისის, მარნეულის, თეთრიწყაროს, წალკისა და გარდაბნის რაიონების ტერიტორიებს მოიცავს. რეგიონის მოსახლეობა საქართველოს მოსახლეობის 11,3 %-ია. წარსულ ისტორიიდან ვიცით, რომ ქვემო ქართლი ეთნიკურად ჭრელია. გარდა ქართველებისა, აქ ცხოვრობენ ეთნიკურად სომხები, აზერბაიჯანელები, ბერძნები და სხვ.

ეთნიკურად მრავალფეროვანი გარდაბნის პატარა მუნიციპალიტეტიცაა. ქართველები და აზერბაიჯანელები აქ თანაბარი რაოდენობით ცხოვრობენ. ადგილობრივებისთვის ( და არა მხოლოდ) კომუნიკაცია, არც თუ ისე იშვიათად, პრობლემას წარმოადგენს. ქვემო ქართლში არაერთი მედიასაშუალებაა – იქნება ეს ბეჭდური, ტელე, რადიო თუ ონლაინ მედია. თუმცა, უნდა აღინიშნოს, რომ კონკრეტულად გარდაბნის მუნიციპალიტეტს საკუთარი მედია არ აქვს. ეთნიკურად ჭრელი ტერიტორიისთვის კი ეს საკმაოდ დიდი პრობლემაა.

რატომაა ერთი სახელმწიფოს კონკრეტული რეგიონის კონკრეტილი მუნიციპალიტეტისთვის საკუთარი მედიის არქონა პრობლემა?

თუნდაც იმიტომ, რომ დღეს, 21-ე საუკუნეში, მოვლენები და პროცესები ერთმანეთს ელვის სისწრაფით ენაცვლება. თუნდაც იმიტომ, რომ ამავე 21-ე საუკუნეში ჟურნალისტური კონკურენცია მაღალია. თუნდაც იმიტომ, რომ ადამიანები გაიზარდნენ და მოთხოვნილებებიც გაეზარდათ. ყველაფერს რონ თავი დავანებოთ, ინფორმაციები, ელემენტარულად, დიალოგისთვისაა საჭირო. მაგრამ, გარდაბნის მუნიციპალიტეტის შემთხვევაში, უფრო მწვავე პრობლემა ლოკალურია. როგორც უკვე აღვნიშნე, გარდაბანში ერთი მოსახლე თუ ქართველია, მეორე აუცილებლად აზერბაიჯანელია. იქ ჩასული ორივე ერის ენას თანაბარი რაოდენობით გაიგებთ. ისიც აღვნიშნე, რომ განსხვავებული ენები მათთვის, საკონტაქტოდ, დიდი პრობლემაა. ადგილობრივებისთვის მედიასთან კომუნიკაცია მნიშვნელოვანი დაბრკოლებაა. თუკი კამერითა და ფურცლით ხელში დაგინახეს, თანამშრომლობის იმედი ნაკლებად უნდა გქონდეს. უფრო მეტი ალბათობით, აგრესიის ობიექტი ხარ.

ვინ ავრცელებს სიახლეებს, რომელიც გარდაბანსა და გარდაბნელებს ეხება?

ამ კითხვაზე პასუხს იმით დავიწყებ, თუ როგორი დამოკიდებულება აქვს თავად მუნიციპალიტეტის გამგეობას მედიასაშუალებების მიმართ. ქრისტინა ასლამაზიშვილი ქვემო ქართლის ტელე-რადიო კომპანიის ჟურნალისტია. მისი თქმით, მას იშვიათად ჰქონია შემთხვევა, როდესაც რომელიმე კონკეტულ ინფორმაციაზე მათგან პასუხი არ მიუღია. მისივე შეფასებით, ადგილობრივი სიახლეების გაშუქების კუთხით, გამგეობა იშვიათადაა ინიციატორი. ხსენებული კომპანია სოციალურ პლატფორმაზეც მუშაობს, რაც ფეისბუქ გვერდსა და facebook და youtube არხებს გულისხმობს. ტელევიზიის გარდა, რეგიონში მუშაობს რამდენიმე საინფორმაციო სააგენტოც.

“ქვემო ქართლის ტელე-რადიო კომპანია აშუქებს ყველა სიახლეს, რომელიც, კონკრეტულად, გარდაბნის მუნიციპალიტეტს უკავშირდება – იქნება ეს მოსალხეობის პრობლემები სოციალურ-ეკონომიკური კუთხით, თუ სხვა. ასევე, დაგეგმილ და განსახორციელებელ პროექტებს, რომელსაც მუნიციპალიტეტი და სახელმწიფო რაიონში ახორციელებს” – აღნიშნავს ქრისტინა.
იმ მიზეზით, რომ გარდაბნის მუნიციპალიტეტში არამარტო ქართველები ცხოვრობენ, მათთვის ინფორმაციის ძირითადი წყარო რუსული და თურქული ტელეარხებია. აღსანიშნავია, რომ ქვემო ქართლის ტელე-რადიო კომპანია ერთადერთი მედიასაშუალებაა, რომლის ფარგლებშიც ახალი ამბები აზერბაიჯანულ ენაზე შუქდება.

დღეს მსოფლიო გლობალიზაციის პროცესშია. ქვეყნები პირველობისთვის იბრძვის. სხვა ქვეყნებს საქართველოც “ეჯიბრება”. საქართველო პატარა ქვეყანაა, კიდევ უფრო პატარა მისი ცალკეული რეგიონებია. ჯანსაღი კონკურენციისთვის კი იმის გააზრებაა საჭირო, რომ ქვეყნის თითოეული მაცხოვრებლის ინტერესები უნდა იქნას გათვალისწინებული. კიდევ მეტად მნიშვნელოვანი კი მისთვის ალტერნატივების შეთავაზებაა. სწორედ არაინფორმირებული ინდივიდია პრობლემა, რომელიც ალტერნატივას არ ითხოვს, რომელიც ვაკუუმს, ინფორმაციულ ვაკუუმს არ ივსებს.

მარიამ ტიელიძე